Aitari

Marcel Sorhaitz
Marcel Sorhaitz
AITARI est un hommage à Marcel Sorhaitz (1908-2001), bouvier et métayer, né en 1908 à Arrauntz, maison Mariurdiña, au pied de la colline Sainte-Barbe.

L'un des premiers emplois de Marcel consiste à planter des peupliers le long d'un ruisseau qui traverse la commune de Souraïde. Il passe alors chaque jour à Espelette devant la ferme Pellenia où vit la jeune Marie-Jeanne Mehaca qu'il épousera quelque temps plus tard. Le couple et les parents de la mariée s'installent alors dans la ferme Catalinanea (sur le même chemin que Pellenia à Espelette) dont ils exploiteront les terres et élèveront les troupeaux en tant que métayers. Parmi ses multiples travaux, Marcel mènera chaque semaine un troupeau de bœufs, à pied, au marché de Saint-Jean-de-Luz. 

Le couple aura deux garçons, puis viendra la Seconde Guerre mondiale. Marcel passera cinq longues années comme prisonnier en Allemagne. 

L'aîné des enfants du couple, Robert, né en 1935, écrira, en 1996, des vers en hommage à son père Marcel et suggèrera à son fils Frédéric de mettre le texte en musique. Sans délai, le musicien écrira une mélodie. Presque trois décennies plus tard, en 2024, à l'approche des 90 ans de l'auteur, la mélodie sera harmonisée et intégrée au répertoire du chœur Itsasoa de Biarritz. 

Traduction

À MON PÈRE

Toi qui t'es démené toute ta vie, que ce soit en été, que ce soit en plein hiver ;
Très tôt, dans les champs tu t'es démené ; dans le champ ou en montagne, l'homme était toujours prêt.
Tu t'es éloigné, papa, pendant la vilaine guerre, ton cœur cependant toujours près de la maison.
Robert, ton fils, de tout cela se souvient, raison pour laquelle, mon père, je te respecte.
Plus tard, la peine était dans ton cœur, cependant tu étais à la maison, auprès de tes jeunes enfants. 

Photos (voir en bas de page) : Marcel, Marie-Jeanne, Robert et la maison Catalinanea vue d'un calvaire d'Espelette. Lors de sa restauration dans les années 1980, une pierre de façade a été dégagée qui mentionnait la date 1349, ce qui ferait de cette maison la plus ancienne d'Espelette, avec l'ancienne boulangerie, près de l'église.

Veuillez s'il vous plaît autoriser les cookies de marketing pour voir ce contenu.

Ohar orokorra

Musika liburutegi hau Euskal Kultur Erakundearen (ICB) eta Euskal Herriko Abesbatzen Federazioaren (Iparraldeko Abesbatzen Elkartea) arteko lankidetzaren emaitza da. Federazioak baimendutako musikariek euren partiturak doan banatzen dituzte, euskal abesbatza-kantuaren praktikan laguntze aldera. Bilduma honek jatorrizko bertsioak (konposizioak eta moldaketak) biltzen ditu askotan eskuizkribuetatik eta transkripzioetatik (jatorrizko batetik egokitzapena, ahots-prestakuntza zehatza lortzeko).

Abisua: Bai jatorrizko bertsioetan, bai transkripzioetan, entzuteko erosotasunerako soinu-fitxategiak, nabardurak, tempiak eta iraupenak interpretazio onenetan oinarrituta aukeratzen ziren batzuetan. Askatasun horiek soinu-fitxategiak entzuteko erosotasunak eta soinu-erreprodukzio hoberenak agindu zituzten. Esaterako, jatorrizkoan temporik agertzen ez denean, bat aukeratu behar izan dugu, kamera geldorako barne (lan fina). Soinu-fitxategiak entzutea da funts honen lehen helburua eta abantaila. Internet erabiltzaileari dagokio, besteak beste bertsio bat entzun eta aukeratu ondoren, eresbil.eus musika mediatekatik jatorrizko partitura (askotan eskuizkribua) eskuratzea.

Idazketa lanari buruz

"Transkripzio" terminoak hainbat esanahi izan ditzake: polifonia instrumental baten egokitzapen korala; Hasieran ahots berdinetarako idatzitako koru mistorako abesti baten egokitzapena, eta alderantziz; jatorrizko partitura baino ahots gutxiagorako abesti baten moldaketa (hau "murrizketa" da). Kasu guztietan prestakuntza zehatz baterako puntuazioa bere berezitasunen arabera egokitzea da kontua. Partitura jakin batzuetan, gertatzen da "transkripzio" terminoa gaizki erabiltzen dela kopia edo edizio lanak izendatzeko. Indexatzeak akats hori zuzendu du.

"Murrizketa" bati esker, abesbatza bati hasiera batean aurreikusitako ahotsen kopuruagatik edo izaeragatik eskuraezina izango litzatekeen partiturara hurbiltzen da, murrizten ez bada. Esaterako, 4 ahots nahasitarako abesti bat 3 ahots berdinetara murrizten dugu, edo 4 ahots nahastera ahots gehiagotarako pentsatutako abesti bat. nabardurak batzuetan baztertu egin dira soinu fitxategiak errazago entzuteko.

Euskal ortografiari buruz

Gehienetan, izenburuaren eta letren grafia eta partituretan erabilitako sintaxia jatorrizko lanetan erabiltzen direnak dira. Baliteke Euskaltzaindiak Euskaltzaindiak zehaztutako euskara batuaren arauekin bat ez datozenak.

Jabetza intelektuala

Partiturak aukeratzeko, egokitzeko eta sarean jartzeko lan hau Euskal Herriko Abesbatzen Federazioak baimendutako pertsonek egiten dute. Abesti baten jabetza intelektualaren eskubideen titularrak, kaltetutako partitura bat igortzea nahi ez dutenei, gurekin harremanetan jartzera gonbidatzen dira. Partizioen aukeraketa, normalean, eszenatoki hau salbuespen gisa egiten da. Aurkeztutako partiturak editatzen eta sarean jartzen laguntzen duten pertsonekin harremanetan jartzeko, idatzi partitions@eke.eus helbidera.

Galerie photos