Maialen Moreno Zubeldia "Irri ixtorioak : gure ahozko literaturatik"

Lapurdin, Baxe Nafarroan eta Zuberoan, 2009-2010 urte bitartean, herri kontakizunen bilketa metodiko bat egin zuen Maialen Moreno Zubeldiak.

Herriz herri jendearen ahotik atera kontakizunak bildu eta gero horiek transkribatu, sailkatu, eta aztertu zituen. Beraz, kontakizunen gauko eguneko corpusa osatu nahi izan du.

Bilketa hori egiteko zein metodologia erabili duen eta kontakizunak aztertzeko jarraiki oinarriak azalduko dauzkigu, nola heldu zen jendearengana eta nola atera zuen informazioa, zeregin horretan aurkitu mugak, … Bilketa osatu eta gero, corpus hori aztertu du. Lehenik, bildu kontakizunen ezaugarriak eta orain arte izan dituzten sailkapenak aurkeztuko dauzkigu. Kontakizun anitz errealistak deitu ditu, eguneroko bizitzako pertsonaien eta gertakarien berri ematen baitaukute. Jarraian, errepaso bat eginen du euskal aldizkarietan, liburuetan eta eskuizkriburen batean agertu kontakizun laburrez, eta horiek aztertzen dituzten ikerketez. Era berean, bilduma zahar eta berrietan gure kontakizunek dauzkaten baliokideak aipatuko ditu. Badira Erdi Arotik hasirik errepikatzen diren antzeko gai irringarri batzu. Gure kontakizunen baliokide zaharren artean, adibidez, XV. mende hasieran Poggio Bracciolini latinista italiarrak bildu kontakizunak daude.

Azkenik, irriaren adierazpenaz mintzatuko zauku, ixtorio horietan hauteman irri baliabideak aipatuz. XX. mende hasieran Bergson-ek eta Freud-ek umoreaz egin teorizazioak gure kontakizunetan aplikaturik aztertu ditu. Maialen Moreno Zubeldia itzultzailea da gaur lanbidez ; bere filologo doktore tesia irri ixtorioen gai huntaz egina du.