Aro garaikidea (1789-1936)

Euskal gizarteak aldaketa handiak jasaten ditu : gerlek (frantses iraultzak, Napoleonen inbasioak, karlistadek), industria aroaren sortzeak, migrazioek, herrien husteak eta hirien garapenak, eskolaratze eta soldadutza nahitaezkoek aldatzen dute euskararen egoera soziolinguistikoa.

Emigrazioa
Emigrazioa
 1870etik goiti, euskal kulturaren aldeko mugimenduak (Euskal Berpizkundea deitu garaikoak) ez du euskararen beherakada geldiarazten ahal.

Hego Euskal Herrian beherakada hau biziki larria da.