Aro modernoa (1545-1789)
Hainbat gertakari garrantzitsuk bultzatuko dute euskararen onespen publikoa :

- Euskal literatura inprimatuaren sortzea 1545ean ipar Euskal Herrian, XVIII. mendean hego Euskal Herrian
- Erreforma protestantak eta Kontra-Erreformak eskaini aukera historikoa : 1571ean, Testamendu Berria euskaraz argitaratua da, Joanes Leizarragak eginik, Joana Labrit erreginaren manuz ; 1643an, Axularrek idatzi Gero liburua agertzen da
- Euskara idatzia garatzen duten euskaltzale-taldeen agerpena : Leizarragaren ingurukoa, Donibane-Lohizune/Sarako eskola, eta Larramendiren taldea hego Euskal Herrian (XVIII. mendea)
- Lehen laikoen sartzea euskal literaturaren munduan : Arnaud Oyhenart zuberotarra (1657) eta Joanes Etcheberri saratarra (1716)
Ipar Euskal Herriko
Etxepare Institutuak Iván Igartuak eta Xabier Zabaltzak idatzitako "Euskara" liburuxka argitaratu du bertsio numeriko elebidun batean (euskaraz, frantsesez). Edizio berezi hau
Erramun Bachoc soziolinguista eta EKE-ko lehendakari ohiak idatzi dituen euskal soziolinguistikaren inguruko kronikak